Zaburzenia odżywiania – rosnący problem wśród młodzieży
Zaburzenia odżywiania to grupa problemów psychicznych związanych z nieprawidłowym podejściem do jedzenia, które może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Wyróżnia się różne rodzaje zaburzeń, takie jak anoreksja, bulimia i kompulsywne objadanie się, jednak lista ta jest znacznie szersza. Objawy zaburzeń często pojawiają się w okresie dojrzewania, gdy młodzież doświadcza silnych zmian fizycznych i emocjonalnych. Wiele młodych osób boryka się z presją otoczenia, by dopasować się do określonych standardów wyglądu, co może prowadzić do problemów z jedzeniem.
W ostatnich latach problem zaburzeń odżywiania staje się coraz bardziej powszechny i dotyka zarówno zdrowia fizycznego, jak i psychicznego wielu młodych osób. Pandemia COVID-19 zwiększyła świadomość na temat zdrowia psychicznego, ale jednocześnie przyczyniła się do wzrostu objawów związanych z zaburzeniami odżywiania. Statystyki wskazują, że aż 62,7% dziewcząt i 50% chłopców zmieniło nawyki żywieniowe w wyniku izolacji społecznej i ograniczonego dostępu do specjalistycznej opieki, co pogorszyło objawy zaburzeń odżywiania.
Badania „MŁODE GŁOWY” obrazują trudności emocjonalne polskiej młodzieży: niemal połowa uczniów ocenia siebie bardzo nisko, co trzeci nastolatek przyznaje, że nie lubi siebie, a ponad 80% nie radzi sobie z codziennym stresem. Wstrząsające jest, że około 1,5 miliona młodych osób rozważało samobójstwo, a co drugi uczeń zmaga się z krytycznym spojrzeniem na siebie, stosując restrykcyjne diety lub forsowne ćwiczenia. Niemal połowa doświadcza zaburzeń odżywiania, takich jak kompulsywne objadanie się lub głodzenie.
Jak podaje serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia, na zaburzenia odżywiania zaczynają cierpieć dzieci już w wieku 13-14 lat, a większość przypadków pojawia się przed 18-20 rokiem życia. Według National Association of Anorexia Nervosa and Associated Disorders, około 0,9% kobiet może cierpieć na anoreksję, a 1,5% na bulimię. W Polsce brakuje szeroko zakrojonych badań epidemiologicznych w tym zakresie, jednak szacuje się, że anoreksja może dotyczyć 0,8-1,8% dziewcząt poniżej 18. roku życia. Na zaburzenia odżywiania cierpią także chłopcy i młodzi mężczyźni, jednak przypadki te występują znacznie rzadziej niż u kobiet.
Czynniki ryzyka – dlaczego problem jest trudny do leczenia?
Na rozwój zaburzeń odżywiania mają wpływ liczne czynniki, które sprawiają, że leczenie tych problemów jest niezwykle skomplikowane. Model bio-psycho-społeczny tłumaczy, że na zaburzenia odżywiania wpływają czynniki genetyczne, osobowościowe oraz społeczne i kulturowe.
Objawy i na co zwracać uwagę?
Rozpoznanie zaburzeń odżywiania jest kluczowe, aby zapewnić młodym ludziom odpowiednie wsparcie. Rodzice, nauczyciele i osoby z najbliższego otoczenia powinni zwracać uwagę na takie objawy, jak:
– gwałtowne zmiany w masie ciała,
– unikanie jedzenia lub drastyczne zmniejszanie porcji,
– nadmierne skupienie na liczbie kalorii i składnikach odżywczych,
– wycofywanie się z życia towarzyskiego,
– częste wahania nastroju, niska samoocena i izolacja społeczna.
PoMoc w zrozumieniu zaburzeń odżywiania – projekt wsparcia i edukacji
Odpowiedzią na te problemy jest nowy projekt Fundacji helpED: „PoMoc w zrozumieniu zaburzeń odżywiania” realizowany w Rzeszowie od 1 lipca do 30 grudnia 2024 roku. Celem projektu jest zwiększenie wiedzy mieszkańców Rzeszowa na temat zaburzeń odżywiania oraz poprawa ich zdrowia psychicznego.
W ramach programu powstały dwa filmy edukacyjne omawiające definicję, objawy, czynniki ryzyka i dostępne formy wsparcia dla osób z zaburzeniami odżywiania. Filmy te, stworzone z udziałem ekspertów i wolontariuszy fundacji helpED, są dostępne online bezpłatnie. Dodatkowo, przygotowane zostały ulotki, broszury i plakaty elektroniczne, które zawierają kluczowe informacje dotyczące rozpoznawania zaburzeń odżywiania i możliwości wsparcia. Materiały te są dostępne do pobrania na stronie fundacji.
Zadanie jest współfinansowane ze środków otrzymanych ze Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich.
Zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej Fundacji HelpED, na której znajdą Państwo materiały informacyjne:
Zaburzenia odżywiania – ulotka
Zaburzenia odżywiania – plakat
Załączniki:
