Znamy rekomendacje Rzeszowskiego Panelu Klimatycznego
W sobotę 18 listopada odbyło się ostatnie spotkanie Rzeszowskiego Panelu Klimatycznego. Po wielu dniach spędzonych na zdobywaniu i pogłębianiu wiedzy oraz dyskusjach, 60 mieszkańców i mieszkanek Rzeszowa zdecydowało o tym, jakie działania ma podjąć miasto, aby do 2030 roku osiągnąć neutralność klimatyczną. Wybrali 51 rekomendacji, które mają poprawić efektywność energetyczną budynków i wzmocnić zrównoważony transport w Rzeszowie.
Przed przystąpieniem do głosowania uczestnicy panelu mieli czas, by zapoznać się z listą propozycji rekomendacji oraz przedyskutować jej zawartość w mniejszych grupach. Podsumowali wspólnie najważniejsze wyzwania dotyczące tematu panelu oraz szukali propozycji działań, które najlepiej na nie odpowiedzą. Rozmawiali też o swoich osobistych strategiach, które będą przyświecać im podczas głosowania oraz o priorytetach, na których będą się skupiać. Towarzyszył im prezydent Rzeszowa Konrad Fijołek.
– Od dawna chciałem, żeby panel obywatelski odbył się w Rzeszowie. Dziś jestem dumny, że mieszkańcy i mieszkanki naszego miasta mogą w ten sposób współdecydować o polityce klimatycznej Rzeszowa. Jestem Państwu ogromnie wdzięczny za to, że trzy miesiące temu zgodziliście się przyjąć moje zaproszenie do udziału w panelu i wspólnie przez wiele dni pracować na rzecz miasta. Dziękuję za ten wysiłek i poświęcony przez Państwa czas. Wierzę, że wybierzecie dla Rzeszowa najlepsze rekomendacje – podsumował prezydent Konrad Fijołek.
Od 225 pomysłów do 51 rekomendacji
W trakcie panelu zarówno zaproszone osoby eksperckie, jak i sami paneliści mogli proponować swoje pomysły na działania dla miasta. Inne osoby mieszkające w Rzeszowie również miały możliwość podzielenia się swoimi sugestiami – uczestnicy i uczestniczki panelu korzystali z nich podczas spotkań i niektóre włączyli na listę propozycji. Po czterech dniach spotkań lista wstępnych, roboczych pomysłów liczyła aż 225 pozycji.
Ostateczna lista do głosowania zawierała 114 propozycji rekomendacji. Została wcześniej zredagowana przez zespół koordynujący wspierany przez grupę chętnych panelistów oraz zaopiniowana przez zespół monitorujący złożony z osób reprezentujących urząd i radę miasta oraz rzeszowskie organizacje społeczne.
Mieszkańcy i mieszkanki Rzeszowa wybierali najlepsze rekomendacje spośród 46 propozycji w obszarze efektywności energetycznej i 68 w obszarze zrównoważonego transportu. W głosowaniu wybrali 26 rekomendacji dotyczących efektywności energetycznej i 25 rekomendacji transportowych. Tylko one uzyskały co najmniej 80 proc. poparcia i zgodnie z regulaminem panelu i deklaracją prezydenta Fijołka są wiążące dla miasta.
Czego chcą mieszkańcy i mieszkanki?
Paneliści i panelistki, zanim ocenili poszczególne propozycje rekomendacji, głosowali nad priorytetowymi kierunkami działań w obu obszarach tematycznych panelu. W efektywności energetycznej były to:
- inwestycje w magazyny energii,
- pozyskiwanie funduszy na inwestowanie w efektywność energetyczną,
- strategiczne działania na rzecz przejścia miasta na zieloną energię,
- uporządkowanie i usprawnienie zarządzania zużyciem energii w mieście,
- poszukiwanie innowacji w obszarze efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii (OZE),
- regulacje na rzecz budownictwa nisko- i zeroemisyjnego,
a w zrównoważonym transporcie:
- rozbudowa infrastruktury rowerowej,
- zachęty do korzystania z transportu publicznego,
- strategiczne działania i planowanie transportu,
- zmiany w ofercie biletów komunikacji miejskiej (w tym zintegrowanej),
- budowa parkingów Park & Ride.
Głosowanie to nie miało wiążącego charakteru, ale wskazuje najpilniejsze – zdaniem uczestników i uczestniczek panelu – działania do podjęcia przez miasto.
Wśród rekomendacji w obszarze efektywności energetycznej, które cieszyły się największym (co najmniej 80-procentowym) poparciem panelistów i panelistek, znalazły się natomiast:
- opracowanie dokumentu strategicznego dla Rzeszowa, zawierającego działania do podjęcia w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej w odniesieniu do obiektów należących do miasta oraz spółek miejskich,
- zaplanowanie zaopatrzenia Rzeszowa w czystą i tanią energię w oparciu o lokalną produkcję i dostawców,
- identyfikacja potrzeb wszystkich miejskich obiektów w zakresie termomodernizacji, możliwości instalacji OZE oraz własnego zaplecza energetycznego,
- wdrożenie narzędzia umożliwiającego monitoring i analizę zużycia energii w budynkach miejskich, a w miarę możliwości również w spółdzielniach mieszkaniowych,
- digitalizacja obiegu dokumentów i stworzenie bazy danych dla systemu zarządzania energią w mieście,
- zaprojektowanie systemu magazynowania energii w Rzeszowie (np. w rozproszonych magazynach),
- przeprowadzenie termomodernizacji budynków miejskich (publicznych i komunalnych),
- instalowanie paneli fotowoltaicznych, wykorzystując infrastrukturę miejską, np. na budynkach użyteczności publicznej i przystankach autobusowych,
- poszukiwanie źródeł finansowania w celu zapewnienia dotacji dla instalacji OZE, termomodernizacji i wymiany źródeł ciepła dla osób fizycznych, wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni mieszkaniowych, przedsiębiorców, stowarzyszeń i fundacji,
- przeprowadzenie kampanii informacyjno-edukacyjnej nt. neutralności klimatycznej, efektywności energetycznej i oszczędzania energii oraz związanych z nimi rozwiązań i technologii.
W obszarze zrównoważonego transportu przegłosowane zostały natomiast rekomendacje dotyczące między innymi:
- budowa parkingów Park & Ride i węzłów przesiadkowych,
- systematyczne zwiększanie udziału autobusów zeroemisyjnych w taborze aż do osiągnięcia 100% udziału,
- zwiększenie częstotliwości kursowania linii autobusowych, w tym tych jeżdżących z peryferii do centrum,
- zapewnienie bezpiecznych i wygodnych dojść do przystanków w obszarach peryferyjnych,
- wprowadzenie bardziej zróżnicowanej i atrakcyjnej cenowo oferty dla biletów miejskich, w tym dotyczących biletów zintegrowanych sieciowych i jednorazowych (w porozumieniu z Województwem Podkarpackim),
- budowa pierścienia (obwodnicy, szczególnie południowej) wokół Rzeszowa w celu pozbycia się tranzytu z miasta,
- przeprowadzenie pilotażu tzw. stref małego ruchu w centrum miasta i wytypowanych osiedlach,
- rozbudowa infrastruktury rowerowej w celu stworzenia spójnego i ciągłego systemu tras rowerowych,
- zwiększenie liczby stojaków rowerowych, zarówno w centrum, jak i na obrzeżach, a także wsparcie dla budowy parkingów rowerowych przy zakładach pracy, szkołach, urzędach, wspólnotach mieszkaniowych itp.,
- wypracowanie i egzekucja zasad dotyczących dopuszczalnego parkowania hulajnóg, rowerów i skuterów zapewniających bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom ruchu, w tym wyznaczenie miejsc parkingowych dla hulajnóg elektrycznych,
- klarowne informowanie o zmianach w systemie komunikacji i zapewnienie mieszkańcom możliwości konsultowania zmian.
Nieznacznie poniżej progu 80% znalazły się między innymi poniższe rekomendacje:
- opracowanie zielonych standardów dla przetargów na nowe inwestycje budowlane (76%),
- stworzenie do 2025 roku stałego centrum analiz przestrzennych, pracującego na bieżąco na rzecz analizy i rozwiązywania problemów transportowych oraz planowania komunikacji (78%),
- nadanie wysokiego priorytetu odśnieżaniu chodników, przystanków i ścieżek rowerowych w sezonie zimowym (78%),
- wprowadzenie i egzekucja zakazi parkowania na chodnikach bez wyznaczonych miejsc parkingowych (76%).
Co dalej?
Po ogłoszeniu werdyktu panelu podczas spotkania głos zabrał Krzysztof Stańko, pełnomocnik Prezydenta ds. Innowacji i Rozwoju. Odnosząc się do wyniku głosowania, zapowiedział, jaki miasto ma wstępny plan na wdrożenie przegłosowanych rekomendacji. Na zakończenie spotkania mieszkańcy i mieszkanki podzielili się swoimi nadziejami i oczekiwaniami związanymi z efektem końcowym panelu.
Pełna lista rekomendacji wraz ze szczegółowymi wynikami głosowania została przekazana urzędowi miasta przez zespół koordynujący panel, a w ciągu najbliższych trzech tygodni zostanie opublikowana w ogólnodostępnym raporcie. Znajdzie się w nim również podsumowanie całego procesu.
O panelu
Rzeszowski Panel Klimatyczny jest jednym z ważnych działań miasta realizowanych w ramach unijnej misji „100 neutralnych dla klimatu i inteligentnych miast do 2030 roku”. Na zlecenie Urzędu Miasta Rzeszowa koordynują go dwie organizacje społeczne – Fundacja Pole Dialogu i Fundacja Stocznia – doświadczone w realizacji podobnych działań, w tym m.in. Warszawskiego Panelu Klimatycznego, Krakowskiego Panelu Transportowego i ogólnopolskiego panelu obywatelskiego o kosztach energii.
Więcej informacji na stronie: https://panel-obywatelski.erzeszow.pl/.
Kontakt
Osoba kontaktowa dla mediów ze strony zespołu koordynacyjnego panel:
Katarzyna Pawłowska, 667 145 915, kpliszczynska@stocznia.org.pl
zdjęcie z ostatniego spotkania Rzeszowskiego Panelu Klimatycznego, fot. Grzegorz Bukała,Urząd Miasta Rzeszowa